สิ่งใดที่กำหนดราคาของ Bitcoin ?
สินค้าหรือสินทรัพย์ใดที่มีการซื้อขายกัน ถ้าเกิดความต้องการซื้อ (demand) มากกว่าความต้องการขาย (supply) ราคาของสิ่งๆนั้นจะเพิ่มขึ้น หรือกลับกัน ถ้า supply มากกว่า demand ราคาของสิ่งๆนั้นจะลดลง ซึ่งเป็นไปตามปกติของกลไกตลาด และราคาของบิตคอยน์ก็เป็นไปตามกลไกนี้เช่นกัน
ในปัจจุบันบิตคอยน์ได้รับการยอมรับมากขึ้น ธุรกิจมากมายยอมรับการใช้บิตคอยน์สำหรับชำระเงิน ซึ่งทำให้เกิดการใช้งานจริง และเกิดมูลค่าขึ้นมา แต่อย่างไรก็ตามสกุลเงินบิตคอยน์นี้ก็ยังถูกกล่าวโจมตี ทั้งเรื่องความปลอดภัย และความผันผวน
ถึงแม้จะเป็นที่หนึ่งในหมู่คริปโทเคอร์เรนซีทั้งมวล แต่ก็ยังมีคำถามพื้นฐานอย่างเช่น อะไรคือสิ่งที่กำหนดมูลค่าของบิตคอยน์? ใครเป็นคนควบคุมราคาของบิตคอยน์? แล้วบิตคอยน์มีมูลค่าที่แท้จริงหรือไม่? ที่ต้องการคำตอบ
กลไกตลาดอย่างความต้องการซื้อและความต้องการขาย ก็สามารถอธิบายถึงการเคลื่อนไหวของราคาบิตคอยน์ได้ ราคาอาจสูงขึ้นหากมีผู้ซื้อมากกว่าผู้ขาย หรือราคาลดลงหากมีผู้ขายมากกว่าผู้ซื้อ นอกจากนี้สิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงคือราคาของบิตคอยน์ไม่ได้ถูกกำหนดโดยบุคคลหรือองค์กรเดียว และไม่ได้ซื้อขายกันในที่เดียว มี Exchange มากมายที่มีการซื้อขายบิตคอยน์กันอยู่
ปัจจัยใดบ้างที่กระทบต่อราคาของบิตคอยน์
ปัจจัยหลักที่มีผลต่อราคาของบิตคอยน์ได้แก่ demand – supply การแข่งขันจากคริปโทเคอร์เรนซีอื่นๆ ข่าว และกฎระเบียบ
Demand และ Supply
ผู้ที่มีพื้นฐานทางด้านเศรษฐศาสตร์จะพอรู้จักกับกฎของ demand และ supply หรือคำภาษาไทยที่เรียกว่าอุปสงค์และอุปทาน แต่สำหรับคนที่ไม่คุ้นเคยกับแนวคิดนี้ เราจะอธิบายคร่าวๆ คือตามกฎนี้ demand และ supply จะมีความสัมพันธ์กับราคาและปริมาณสินค้าในตลาด ตัวอย่างเช่น ถ้าราคาสินค้าแพงขึ้น ความต้องการซื้อ (demand) จะลดลงเพราะมีคนไม่อยากซื้อของที่แพงขึ้น แต่ความต้องการขาย (supply) จะเพิ่มขึ้นเพราะราคาสินค้าที่สูงขึ้น หรือในทางกลับกันถ้าราคาสินค้าลดลง demand จะเพิ่ม supply จะลดลง
ซึ่ง demand และ supply ของบิตคอยน์ก็ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของผู้คนล้วนๆ บางคนอาจจะเข้าซื้อหรือขาย ตามเทรนด์ของกราฟ เมื่อกราฟอยู่ในจุดที่เหมาะสมก็จะทำการซื้อหรือขายกันไป อีกประการหนึ่งคือคนอาจจะซื้อเพราะการใช้งานจริง การสร้างประโยชน์ได้จริงของบิตคอยน์ ยกตัวอย่างเช่นน้ำมัน ในสมัยที่ยังไม่ได้มีเครื่องจักรที่ใช้ประโยชน์จากน้ำมัน มันก็ยังไม่มีใครต้องการ แต่เมื่อคนสามารถใช้ประโยชน์จากน้ำมันได้ มันก็เป็นที่ต้องการจนราคาขึ้นสูงแบบทุกวันนี้ ถ้าบิตคอยน์สามารถใช้ประโยชน์ได้มากขึ้น จำเป็นมากขึ้น ราคาของบิตคอยน์ก็จะขึ้นเช่นกัน
การแข่งขันและข่าว
บิตคอยน์เผชิญการแข่งขันจาก Altcoins อื่นๆ เช่น Ethereum หรือแม้กระทั่งเหรียญมีมอย่าง Dogecoin ซึ่งเข้ามาแย่งส่วนแบ่งในตลาด ทำให้เงินจากนักลงทุนกระจายไปอยู่ที่คริปโทเคอร์เรนซีอื่นๆด้วย การที่คู่แข่งมีโปรเจคหรือการอัพเกรดดีๆเพิ่มเข้ามา มูลค่าก็อาจจะไหลออกจากบิตคอยน์ไปเหรียญอื่นๆ ทำให้ราคาบิตคอยน์ลดลงได้ หรือกลับกันถ้ามีคริปโทเคอร์เรนซีเหรียญไหนแตก มูลค่าก็อาจจะไหลกลับไปที่บิตคอยน์ได้เช่นกัน ส่วนทางด้านข่าว เมื่อมีข่าวดีหรือข่าวทางบวก มันก็เป็นการดึงดูดความสนใจให้คนมาซื้อบิตคอยน์มากขึ้นและทำให้ราคาขยับขึ้น กลับกันถ้ามีข่าวร้ายคนก็อาจจะเทขายจนทำให้ราคาลดลงได้
ระเบียบข้อบังคับ
กฎระเบียบข้อบังคับมีผลต่อบิตคอยน์และคริปโทเคอร์เรนซี อย่างการออกกฎกับคริปโทฯโดยตรง เช่นประเทศจีนห้ามทำธุรกรรมทุกอย่าง ห้ามขุดคริปโทฯ ก็ส่งผลกระทบทำให้ความต้องการซื้อลดลง ส่งผลให้ราคาลดลง หรือการปรับเปลี่ยนนโยบายของหน่วยงานรัฐที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับบิตคอยน์โดยตรงก็ส่งผลกระทบต่อราคาของบิตคอยน์ได้ อย่างเช่นการปรับขึ้นดอกเบี้ยของธนาคารกลางสหรัฐก็ทำให้นักลงทุนชะลอการลงทุนในสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงสูง จนทำให้ราคาของบิตคอยน์ลดลงไป ซึ่งกฎระเบียบข้อบังคับที่จะส่งผลกระทบต่อราคานั้น ต้องเป็นกฎระเบียบที่ใช้กับคนหมู่มาก และคนหมู่มากได้ผลกระทบกับกฎระเบียบนั้น
ทำไมราคาของบิตคอยน์ถึงมีความผันผวนสูง?
เพราะบิตคอยน์ยังมีมูลค่าตลาดโดยรวมที่น้อยอยู่ (Market Cap) มีมูลค่าตลาดอยู่ที่ 447 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งน้อยกว่าบริษัทในตลาดหุ้นอย่าง Apple, Microsoft หรือทองที่มีมูลค่าตลาดระดับล้านล้านดอลลาร์อยู่หลายเท่า ดังนั้นการเทขายหรือเข้าซื้อของกองทุนหรือบุคคลที่มีทุนมากจะส่งผลกระทบต่อราคาของบิตคอยน์ได้หลายเปอร์เซ็นต์ดังที่เราคุ้นชินกัน สมมติว่าบิตคอยน์มีมูลค่าตลาดมากกว่านี้เป็นระดับล้านล้านดอลลาร์ การเทขายหรือเข้าซื้อของใครก็ตามจะส่งผลต่อราคาน้อยลงมาก และอีกประการหนึ่งคือการที่บิตคอยน์ไม่ใช่บริษัทที่ผลิตสินค้าจริงๆออกมา ไม่ได้มีงบการเงินแสดงผลกำไรขาดทุน จึงทำให้บิตคอยน์ไม่มีมูลค่าที่แท้จริง มีแค่ความมั่นใจของคนเพียงเท่านั้น
แล้วการที่บิตคอยน์อาศัยความเชื่อมั่นและมีความผันผวนที่รุนแรงแบบนี้ มันมีโอกาสที่จะลดลงเหลือ 0 หรือไม่? ในทางเทคนิคแล้วเป็นไปได้ เพราะบิตคอยน์ไม่ได้ผูกไว้กับสกุลเงินใด ไม่ได้ผูกไว้กับสินทรัพย์ในโลกความเป็นจริงใดๆ ถ้าหากบิตคอยน์ดำเนินงานผิดพลาดแม้แต่ครั้งเดียว แล้วคนไม่เชื่อมั่นในบิตคอยน์อีกต่อไป ราคาของมันก็จะเหลือ 0 ได้ไม่ยาก แต่บิตคอยน์ก็ไม่เคยทำงานผิดพลาดมาก่อน เพราะบิตคอยน์ได้ถูกสร้างมาอย่างซับซ้อนและแยบยล จึงไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะถูกทำลายหรือผิดพลาด
แล้วจะเกิดอะไรขึ้นถ้าบิตคอยน์เหลือ 0 บาท?
หากราคาของของบิตคอยน์ลดลงเหลือ 0 จะส่งผลกระทบต่อนักเทรด สถาบันการลงทุน ราคาของสกุลเงินดิจิทัลอื่นๆ บริษัทที่เกี่ยวกับคริปโทเคอร์เรนซี และระบบการเงินทั้งหมด
ถ้าหากราคาของบิตคอยน์ลดลงเหลือ 0 มันจะกระทบต่อคริปโทเคอร์เรนซีทั้งหมด เพราะบิตคอยน์ที่แข็งแกร่งที่สุดยังถูกทำลาย เหรียญอื่นๆก็คงไม่ใช่เรื่องยาก ต่อมานักลงทุนส่วนใหญ่จะถอนการลงทุนออกเพื่อลดการสูญเสียที่เกิดขึ้น
สถาบันการลงทุนขนาดใหญ่จะมีความเสี่ยงมาก เพราะนำเงินจากที่ต่างๆมาลงทุน ตัวอย่างในปัจจุบันก็มี Celsius และ 3AC ที่ได้รับผลกระทบจากการที่ราคาของ Terra USD (UST) ลดลงอย่างรวดเร็วจนเหลือใกล้เคียงศูนย์ แล้วนักลงทุนรายย่อยก็ต้องการถอนเงินออกจากบริษัทเหล่านี้ แต่บริษัทก็ไม่สามารถคืนได้เพราะยังขาดทุนอยู่ จึงต้องประกาศล้มละลายแล้วนำสินทรัพย์มาขายชดใช้นักลงทุน และแน่นอนถ้าบิตคอยน์เหลือ 0 สถาบันการลงทุนส่วนใหญ่ที่ลงทุนในคริปโทเคอร์เรนซีเป็นหลักจะมีโอกาสล้มละลายได้ และมันจะกระทบต่อเศรษฐกิจวงกว้างเพราะสถาบันต่างๆต้องขายสินทรัพย์อื่นๆมาชดใช้ความสูญเสียที่เกิดขึ้น และเมื่อไม่มีบิตคอยน์แล้ว องค์กรที่เกี่ยวข้องกับคริปโทเคอร์เรนซีอย่าง Exchange ต่างๆก็ไม่มีความจำเป็นอีกต่อไป
ทั้งหมดที่กล่าวมาเป็นแค่ความเป็นไปได้ ซึ่งสำหรับบิตคอยน์แล้วมันแทบเป็นไปไม่ได้ วิธีการคือต้องทำให้อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ทั้งโลกใช้งานไม่ได้ถึงจะทำให้มูลค่ามันเหลือ 0 ซึ่งถึงตอนนั้นระบบการเงินอื่นๆก็คงถูกทำลายด้วยเช่นกัน แต่ถ้านักลงทุนกำลังลงทุนในสกุลเงินดิจิทัลอื่นๆที่มีความเสี่ยงสูงกว่า มีตัวอย่างคริปโทเคอร์เรนซีที่ทำงานผิดพลาดหรือถูกโจรกรรมจนราคาลดลงไม่เหลือค่ามาแล้วจำนวนมาก ซึ่งการลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลก่อนการตัดสินใจลงทุน เพื่อที่เราจะไม่ต้องสูญเสียกับคริปโทเคอร์เรนซีที่มีความเสี่ยงสูง
Reference : https://cointelegraph.com/explained/what-determines-the-bitcoin-price