เหตุผลเบื้องหลังการเปลี่ยนเกม
หลัง Bitcoin Halving ปี 2024 รางวัลรอบหนึ่งลดลงเหลือ 3.125 BTC ทำให้รายได้ของนักขุด (miners) ลดลงครึ่งหนึ่ง พร้อมกับต้นทุนค่าไฟสูงขึ้น, ค่ารักษาเครื่อง และแข่งขันจากผู้เล่นใหม่ ๆ ทำให้การขุดแบบเดิมไม่คุ้ม ค่าใช้จ่ายสูงทำให้ต้องมองหาทางเลือก
AI คือทางออกด้วยทรัพยากรเดิม
ศูนย์ข้อมูลของคนขุดมีพลังไฟหนาแน่นพร้อมอยู่แล้ว และเมื่อความต้องการ GPU เพิ่มสูงสำหรับงาน AI mining เริ่มไม่ได้ใช้ ASIC เพียว ๆ แต่เพิ่ม GPU เข้ามาเพื่อการประมวลผลสำหรับ AI ทั้งฝึกโมเดล (training) และใช้งานจริง (inference)
การสร้างบริการ Cloud AI โดยใช้พื้นที่ว่างจากศูนย์ขุดช่วยให้มีรายได้ที่เสถียรกว่า ไม่พึ่งแต่ Bitcoin ซึ่งราคาผันผวน
มุมมองผ่านกรณีศึกษา
Core Scientific: จากล้มลุกสู่ AI
หลังล้มละลายในปี 2022 (Chapter 11) ตอนนี้ Core Scientific กลับมาสดใสอีกครั้งในปี 2024 ด้วยข้อตกลง $3.5 พันล้านระยะยาวกับ CoreWeave ใช้โครงสร้างเดิมมาขุด AI
ผลคือทำตลาดน่าจับตา หุ้นฟื้นขึ้น แม้รายได้ AI ยังน้อยกว่าขุด แต่สร้างความมั่นใจในกลยุทธ์ของบริษัทได้ดี
Hut 8: ขายบริการ GPU-as-a-Service แต่ยังขุด
Hut 8 เปิดบริการ Highrise AI ด้วย GPU Nvidia H100 1,000+ ชิป นอกจากรายได้เสริม ยังเจาะระยะยาวด้วยสัญญา 5 ปี
ใน Q1 2025 บริษัทขุด Bitcoin ได้ 167 BTC จากปีที่แล้ว 716 BTC แต่ทีมยังเดินหน้าขุดต่อพร้อมสำรอง Bitcoin จำนวนมาก
Hive และ Iren: ทางสายผสม
Hive Digital ลงทุน $30 ล้านปรับศูนย์ขุดเพื่อ AI จนรายได้ AI ในปี 2025 สูงถึง $10.1 ล้าน
Iren เริ่ม AI small-scale ปี 2024 และขยายเป็น 4,300+ GPUs ในกลางปี 2025 รายได้ AI ถึง $3.6 ล้าน แม้มีคำฟ้องเกี่ยวกับการเปิดศูนย์ใหม่
Riot & MARA: เตรียมศูนย์สำหรับ AI
Riot Platforms สำรวจแปลงศูนย์ Texas 600 MW สำหรับ HPC ยังไม่มีสัญญาใหญ่ แต่มีพื้นที่เพียงพอ
ส่วน MARA Holdings ถือ Bitcoin มากอันดับสองของภาคขุดในโลก พัฒนาระบบระบายความร้อน immersion cooling สำหรับรองรับ AI
Canaan: ยกเลิกโปรเจกต์ AI กลับโฟกัสเฉพาะ ASIC
ปี 2025 Canaan ปิดฝ่าย AI chip เพื่อกลับไปเน้นวิจัย ASIC สำหรับ Bitcoin แม้มาร์เก็ต ASIC ของตนมีเพียง 2.1% แต่เลือกโฟกัสธุรกิจเดิมก่อน
ความเสี่ยงที่ต้องจับตา
- ลงทุนสูง: การแปลงระบบต้องใช้ทุนมาก ต้องแน่ใจว่ารายได้แซงต้นทุนระยะยาว
- ลูกค้ามีเสถียรภาพไหม: Startup AI อาจมีปัญหาทางการเงิน หยุดจ่าย
- ไฟฟ้าต้องไม่สะดุด: AI ต้องไฟเสถียร ค่ากำลังเดินทางต้องคงที่
- ระบบระบายความร้อนต้องดี: GPU แรงมักสร้างความร้อนสูงที่ต้องดูแลพิเศษ
- ข้อบังคับยุ่งยาก: เรื่องความปลอดข้อมูล, ลิขสิทธิ์, การใช้พลังงาน ต้องเช็คทุกข้อ
- ตลาดอิ่มตัว: แข่งขันเยอะ ราคาบริการและกำไรอาจลดลง
- การจัดการ: ขยายธุรกิจ AI พร้อม BTC ต้องใช้ทีมบริหารที่เก่งทั้งสองด้าน
ทำไมโมเดลนี้โดนใจ
การผสมธุรกิจ “ขุด Bitcoin + บริการ AI” ช่วยให้คนขุดรับมือกับความผันผวนของ BTC ราคา และราคาขายไฟฟ้าได้ดีกว่า
เปลี่ยนจุดอ่อนเป็นจุดแข็ง ใช้กำลังไฟที่มีไม่หยุดเป็นรายได้ประจำ ช่วยลดความเครียดทางการเงินระหว่างรอบตลาดตก
Reference: Cointelegraph