วางแผนมรดกคริปโต: อย่าปล่อยให้คริปโตหายไปกับคุณ

ทำไมการวางแผนมรดกคริปโตถึงสำคัญ?

ถ้าคุณถือ Bitcoin, Ether หรือ NFT แต่ยังไม่ทันได้วางแผน “ส่งทอดมรดก” หากคุณจากไปโดยไม่มีการเปิดเผย seed phrase หรือ private key ให้ทายาท คุณอาจสร้าง “กองมรดกที่ไม่มีใครใช้ได้” เอาไว้—อาจสูญหายตลอดกาล ข้อมูลจาก blockchain ชี้ว่ามี Bitcoin สูญหายไปแล้วประมาณ 1.57 ล้าน BTC (ราว 7.5% ของทั้งหมด!) เพราะคนลืมคีย์ ลืมกระเป๋า หรือทายาทไม่มีความรู้ในการรับมรดก

แผนมรดกคริปโตที่ดีควรมีอะไรบ้าง?

เขียนไว้อย่างชัดเจนในพินัยกรรมหรือ trust

คริปโตไม่เหมือนบัญชีธนาคาร—มันถูกควบคุมด้วยคีย์เฉพาะตัว หากคุณไม่ได้จัดเก็บคีย์ให้ถูกวิธี พินัยกรรมดั้งเดิมอาจไม่ครอบคลุม ควรร่วมมือกับทนายผู้เชี่ยวชาญด้านดิจิทัลเพื่อนำข้อมูลดังกล่าวรวมเข้าไปในเอกสารทางกฎหมาย

จัดการคีย์อย่างปลอดภัย แต่เข้าถึงได้

พิจารณาใช้ multisig wallet ที่ต้องมีหลายกุญแจในการทำธุรกรรม
แบ่งส่วน seed phrase ด้วย Shamir’s Secret Sharing ให้กระจายความสามารถในการเข้าถึง
เก็บเอกสารสำคัญในตู้เซฟธนาคาร หรือในพื้นที่เข้ารหัส (encrypted) อย่างปลอดภัย

ใช้งาน smart contract เพื่อ automate การส่งมรดก

บางระบบ เช่น Ethereum มี smart contract ที่สามารถย้ายสินทรัพย์โดยอัตโนมัติเมื่อได้รับข้อมูลยืนยันการเสียชีวิต (เช่น ใบมรณบัตร) — ช่วยให้การส่งมรดกเป็นไปตามเจตนารมณ์อย่างน่าเชื่อถือ

เตรียมทายาทหรือผู้ดูแลมรดกให้พร้อม

ไม่มีสูตรวางแผนดีแค่ไหนก็ไร้ประโยชน์ถ้าทายาทไม่รู้ว่าจะรับมรดกยังไง ควรจัดทำคู่มือเข้าใจง่าย สอนทายาทหรือผู้ดูแลเรื่องขั้นตอน จัดตั้งให้มีผู้ดูแลที่รู้เรื่องคริปโตโดยเฉพาะ หรือเตรียมกระบวนการที่ชัดเจนว่างานในมรดกนี้ต้องทำอะไรบ้าง

เขียนพินัยกรรมคริปโตยังไง?

รวบรวมข้อมูลสินทรัพย์ดิจิทัล เช่น กระเป๋า, Wallet, บัญชี Exchange, NFT, DeFi
เก็บคีย์ให้ปลอดภัย โดยสงวนไว้ในไฟล์เข้ารหัสหรืออุปกรณ์เก็บแบบออฟไลน์
แนบคู่มือเข้าถึงให้ทายาทเข้าใจง่าย
มอบหมายผู้ที่รู้เรื่องคริปโตเป็นผู้ดูแล
ตรวจสอบให้ถูกต้องตามกฎหมายมรดก (รวมภาษีถ้ามี)
ปรับปรุงตามสถานการณ์ เช่น เปลี่ยนสินทรัพย์ หรือมีทายาทใหม่

เก็บความเป็นส่วนตัวยังไง?

อย่าใส่คีย์ลงในเอกสารสาธารณะ
จัดเก็บเอกสารสำคัญในเลตเตอร์ซีลหรือเข้ารหัส
พิจารณาใช้ระบบระบุตัวตนแบบกระจายศูนย์ (DID) เพื่อจัดการเรื่องสิทธิการเข้าถึงอย่างปลอดภัย